कालच माझ्या दोन्ही भावांनी सांगून टाकलं... आईला वृद्धाश्रमात ठेवायचं... पण हा त्यांचा निर्णय मला पटत नव्हता. माझ्या मनाची तयारी होत नव्हती.  मी माझ्या दोघा भावांच्या  निर्णयावर जवळजवळ सहा महिने विचार करत राहिले... पण माझा निर्णय होत नव्हता. एकोणनव्वद वर्षांची माझी आई माझ्याजवळच राहते. तिला माझ्याकडे राहायला आवडतं. मला दोन भाऊ, भावजया, भाचे, सगळे जण आहेत... पण  घरोघरी मातीच्या चुली! असो.

रात्रीचे जेवण उरकून निवांत पुस्तक वाचत पडले होते. तेवढ्यात काहीतरी पडल्याचा आवाज आला आणि पाठोपाठ पाणी वाहत असल्याचा  आवाज आला. आवाजाच्या दिशेनी जाऊन पाहिलं तर काय... समोरचं दृश्य  बघून मी अवाकच झाले. माझी आई बेसीनजवळ पडली होती आणि बेसीनच्या नळाचा पाईप तूटून पाणी जोरात वाहत होतं. घरात वावरतानाही वॉकरचा वापर कर असं अनेक वेळा सांगूनही आईनी ऐकलं नव्हतं. तोल जाऊन पडल्यामुळे डोक्याला लागलं होतं... शिवाय नळ तुटल्यामुळे पाणी वाहत होतं. कसंबसं आईला हाताला धरून उभं करायाचा प्रयत्न केला आणि अगदी ओढतओढत खोलीत आणलं. जखम स्वच्छ करून, कपडे बदलून तिला झोपायला सांगितलं... तोपर्यंत तिकडे घरात सर्वत्र पाणीच पाणी... उंबरठा कुठेच नाही... त्यामुळे घरभर पाणी पसरलं. उंबरठा आणि त्याची  गरज पहिल्यांदा जाणवली. पाईपमध्ये कसाबसा कपडा खोचला. पाणी काढून टाकून पुसायला सुरुवात केली. हा उपद्व्याप तासभर चालला. तेवढ्यात पाईपमध्ये कोंबलेला कपडा बाहेर येऊन परत पाणी वाहायला सुरुवात. डोक्याला हात लावून खुर्चीत बसले. रात्रीची वेळ... मी आणि आई दोघीच घरात आणि भरीत भर म्हणजे लॉकडाऊन! आता या वेळेस कोण येणार मदतीला... आता काय... परत एकदा पाईपमध्ये कपडा घट्ट बसवला. आता मात्र माझा हा प्रयत्न सफल झाला. आधीच दुखणारी कंबर आणखी दुखू लागली. उद्या सकाळपर्यंत काहीच करता येणार नव्हतं. तेवढ्यात लाईट गेले. स्वस्थ बसून राहण्याशिवाय काहीच पर्याय नव्हता.

सकाळी लवकर उठून शेजाऱ्यांची मदत घेतली. त्यांच्या ओळखीचा माणूस येऊन काम करून गेला. आता मात्र माझ्या डोक्यात वृद्धाश्रम हा विषय घोळू लागला. माझ्या तब्येतीच्या तक्रारी आणि आईचे म्हातारपण यांचा मेळ काही जमत नव्हता. मदतीला कोणी नसताना सर्व काम करून आईची शुश्रूषा करणं मला कठीण वाटायला लागलं. दोघं भाऊ भेटायला आले आणि माझ्यावरच  डाफरले ‘अगंऽ आता तरी आमचं ऐक. आपण आईला वृद्धाश्रमात ठेवू या. मला खरंच खूप वाईट वाटलं. दोघांपैकी एकाच्याही मनात तिला त्यांच्या घरी न्यावं असं का नाही वाटलं? आईविषयी प्रेम, काहीच कसं नाही. जाऊ दे.  तरीही आठ दिवस विचार करण्यात घालवले... पण मलाही आता झेपत नव्हतं. भावनेला आवर घालून घरापासून जवळच असलेला वृद्धाश्रम पाहून आले. चौकशीअंती ठीक वाटला आणि माझा निर्णय झाला की, आईला तिथे ठेवायचं. आधीच माझी कमी असलेली झोप आता पूर्णपणे उडाली. तिथे आईला पाठवायचं म्हणजे तिथे जायची तयारी करायला हवी. सरकन काटा आला अंगावर. जन्मदात्या आईला असं सोडून द्यायचं... का? तर आपल्याला झेपत नाही म्हणून. इकडे आईची नजर चुकवत होते. काय सांगू तिला? जमेल का मला तिला सांगायला? विचारांचं काहूर माजलं. मन अधिकच अस्वस्थ झालं. मनावर दगड ठेवून वागणं याचा अर्थ आज मला कळला. कपड्यांच्या घड्या करताना हात थरथरत होते. तिची नेहमीची औषधं सगळी नीट एका ठिकाणी भरली. सगळी औषधं आहेत नाऽ हे परतपरत बघत होते. डोकं खूपच दुखत होतं. काही सुचत नव्हतं. परत गाडी तिथेच अडकत होती की, आईला कसं सांगायचं. आईनी तेवढ्यात विचारलं ‘अगंऽ कसली तयारी? कुठे जायचे?’ मी काहीच बोलले नाही. तिच्या नजरेला नजर द्यायला धीरच होत नव्हता. शेवटी डॉक्टरांकडे जायचंय असं सांगून वेळ मारून नेली.

कपड्यांची पिशवी भरून झाली. दुपारी भाऊ आला. दोघांनी मिळून तिला गाडीत बसवलं. माझे हातपाय थरथरू लागले. कसंबसं स्वतःला सावरलं. वृद्धाश्रमाची पायरी चढताना पाय खूप जड झाले... पण आता मागे फिरून चालणार नव्हतं. आईला सांगितलं ‘इथे नवीन डॉक्टर आहेत. त्या तुझ्यावर उपचार करणार आहेत... म्हणून तुला थोडे दिवस इथे राहावे लागणार आहे.’ 

बस... एका दमात सांगून बाजूला झाले... पण माझ्या आईची नजर सांगत होती की, तिला आपण कोठे आलो आहे हे लक्षात आलंय. आई मात्र अगदी गप्प होती. तेथील  सेविकेने आईला आत नेऊन तिची खोली दाखवली. 

आश्रमाच्या सगळ्या फॉर्‌मॅलिटीज् पूर्ण केल्या... म्हणजे फॉर्म भरणं, पैसे भरणं, आईच्या औषधांच्या वेळा तिच्या थोड्या आवडीनिवडी वगैरे. जड अंतःकरणानं उद्या नक्की भेटायला येते असं आईला सांगून तिथून काढता पाय घेतला. घरी आल्यावर मात्र माझं सगळं अवसान गळून पडलं. अक्षरशः ढसाढसा रडले. मी आईला वृद्धाश्रमात ठेवलं ही मी मोठी चूक केली आहे असं वारंवार मनात येत होतं. एक म्हणजे लॉकडाऊनच्या काळात मदतनीस बाई ठेवायला कोरोनाच्या भीतीमुळे अवघड वाटलं आणि दुसर म्हणजे माझी तब्येत. मी पूर्णपणे मोडून गेले.

तिचं काय चुकलं? मूलबाळ, सुखवस्तू घर असताना असं अनाथ असल्यासारखं तिनं का राहायचं? हा प्रश्न मला सतत भेडसावतोय. उद्या माझं मला होईनासं  झालं की  माझ काय... कारण माझी मुलगी अमेरिकेत असते... म्हणजे एकतर भारत सोडून अमेरिकेत जायचं किंवा स्वतःहून वृद्धाश्रमाची पायरी चढायची....