या वर्षी अनपेक्षितपणे आलेल्या बंधनांमुळे जनजीवनाची घडी अनेक ठिकाणी विसकटलेली असतानादेखील रोटरी क्लब पुणे साऊथमधील सभासदांचा उत्साह आणि कामांची रेलचेल उणावली नव्हती. याचे प्रत्यंतर आपल्या क्लबच्या एन्व्हायरमेंट कमिटीच्या कार्यक्रमांतही दिसून येते. 

नेहमीच्या प्रथेप्रमाणे रोटरीचे नवीन वर्ष सुरू होताच जुलै महिन्यामध्ये बीजारोपण आणि वृक्षारोपण हे कार्यक्रम अत्यंत उत्साहात संपन्न झाले. 

ऑगस्ट महिन्यामध्ये वृक्षारोपणाचे तीन कार्यक्रम साजरे झाले. तीनही कार्यक्रमांना स्वतःचे असे वैशिष्ट्य होते.

  १)  वृक्षारोपण – चांबळी ५ ऑगस्ट २०२०
 

हा वृक्षारोपणाचा कार्यक्रम दृष्ट लागण्यासारखा झाला. ज्यांचा चुकला ते एका आनंदाला मुकले.

पाणी पंचायतीतर्फे उत्तम नियोजन, पूर्व तयारी, त्यांचे कार्यकर्ते, चांबळीच्या सरपंचांचे सर्व कुटुंबीय आणि ग्रामस्थांचा सहभाग यामुळे कार्यक्रम सफल झाला.

आपल्या क्लबच्या सदस्यांचा उत्साह आणि सहभाग वाखाणण्याजोगा होता, विशेषत: दत्ताजी देवधर आणि नवीन सदस्य.

या दिवशी चारशे झाडे लावण्यात आली.

२) वृक्षारोपण - कर्नलवाडी

पुण्यापासून साधारण साठ किलोमीटरवर साधारण दुष्काळी समजलेल्या नीरा गावाजवळील एका ग्रामपंचायतीच्या क्षेत्रामध्ये रस्त्याच्या कडेने झाडे लावण्याविषयी काही दिवसांपासून आपली बोलणी चालू होती. त्याला गावच्या अत्यंत सुशिक्षित सरपंचांकडून खूप सकारात्मक प्रतिसाद मिळाला आणि ग्रामस्थांच्या भरघोस सहभागामधून रस्त्याच्या कडेला वृक्षारोपण करण्यात आले. 

‘आम्ही सगळी कामे करतो, तुम्ही आम्हाला मार्गदर्शन करा आणि  चांगली रोपे पुरवा’ अशी मागणी त्यांनी केली. त्याबरहुकूम आपण त्यांना रस्त्याच्या कडेला लावण्यायोग्य अशी दोनशे रोपे पुरवली. त्यांसाठी खड्डे खणणे, झाडे लावणे आणि संरक्षणासाठी पिंजरे बसवणे ही सर्व कामे ग्रामस्थांनी स्वयंस्फूर्तीने केली. रोटरीसारखी संस्था ‘तुम्ही झाडे लावा. आम्ही तुम्हाला हवी ती मदत करू’ असा प्रस्ताव घेऊन आपणहून येते आहे याचे त्यांना खूपच अप्रूप वाटले.  

त्यांनी याचे नम्रपणे स्वागत केले. त्याबरोबरच एक एकर जागेवर देवराई करण्याच्या आपल्या प्रस्तावास त्यांनी आनंदाने संमती दिली आणि त्या दृष्टीने एक एकर जागा राखीव करून सपाटीकरण करणे,  कुंपण घालणे,  पाण्याची व्यवस्था करणे ही कामे त्यांनी हाती घेतली असून तिथेही देवराईसाठीची लागवड होणार आहे. 

त्यांचा हा सकारात्मक दृष्टिकोन बघून पूर्वाध्यक्ष डॉक्टर गोरे सर यांनी त्यांचे कौतुक करणारे एक पत्र त्यांना पाठवले. त्याविषयीही  कृतज्ञता व्यक्त करून रोटरीचे असेच मार्गदर्शन वारंवार मिळावे अशी अपेक्षा व्यक्त केली. 

स्थानिकांकडून मिळालेल्या भरघोस प्रतिसाद याचे हे उत्तम उदाहरण आहे.

३) चांबळी वृक्षारोपण – २     २३ ऑगस्ट  २०२०

या ठिकाणी अजूनही खूप झाडे लावण्यास वाव आहे आणि परिस्थिती पोषक असल्यामुळे तिथे जमेल तितकी झाडे लावण्याचा आपला मानस आहे... त्यामुळे दुसरा टप्पा सोळा ऑगस्ट रोजी करण्याचे ठरले होते परंतु काही अडचणींमुळे त्याला पुढच्या रविवारचा म्हणजे तेवीस तारखेचा मुहूर्त लागला. त्याही दिवशी अनेक जणांची गैरसोय  झालेली असतानादेखील लक्षणीय उपस्थिती होती. 

गोरे सरांकडचे तीन पाहुणे, नितीन पाठक यांच्याकडचे दोन पाहुणे (यामधील एक जण नवीन सभासद होऊ इछित आहे), रो.नितीन कुर्ले यांच्याबरोबर आलेले अजून तिघे जण, या वर्षीचे प्रेसिडेंट(सुदर्शन) आणि फर्स्ट लेडी (सुगंधा), आयपीपी अभिजित, माजी  प्रेसिडेंट्स (डॉ. गोरे सर, विनायकराव) आणि दोन भावी प्रेसिडेंट्स (अतुल, ओगले आणि कुटुंबीय)  यांची उपस्थिती होती... त्यामुळे पुढची दोन्ही वर्षें प्रकल्प चालू राहणार याची खात्री झाली. 

पाणी पंचायतीचा सहभाग नेहमीसारखा होताच... शिवाय त्याबरोबर एक विशेष बाब म्हणजे ग्रामस्थांपैकी अनेक तरुण (भावी कार्यकर्ते), बाल कार्यकर्ते असे अनेक जण उत्साहाने सहभागी झाले होते.

उत्तम  पूर्वतयारी असल्यामुळे आज सहाशे झाडांचे वृक्षारोपण अतिशय कमी वेळात झाले. खड्डे आहेत, वृक्षारोपण करण्यासाठी माणसे आहेत पण झाडे कमी पडली अशी आजची परिस्थिती झाली होती.

तासाभरात वृक्षारोपण झाल्यामुळे त्यानंतर मिळालेल्या सुग्रास भोजनाचा आस्वाद आल्हाददायक वातावरणात प्रत्येकाने घेतला. 

वृक्षारोपणाबरोबरच याला एका आनंददायी सहलीचे स्वरूप आल्याचे अनेक जणांनी बोलून दाखवले.  

यादरम्यान अजून एक विशेष बाब लक्षात आली. विशी-तिशीतले जे ग्रामीण युवक आज सहभागी झाले होते त्यांना  वृक्षारोपणाचे महत्त्व आणि त्यांची जबाबदारी यांची जाणीव झाल्याचे जाणवले. हे काम आपल्याला पुढे न्यायचे आहे हा संदेश त्यांच्यापर्यंत योग्य रितीने पोहोचला आहे.

या तीनही कार्यक्रमांचे श्रेय श्री. रघुनाथ ढोले, पाणी पंचायतीच्या डॉक्टर सोनल शिंदे मॅडम,  प्रशांत बोरावके, त्यांची टीम, चांबळीची युवा टीम, सरपंच, कर्नलवाडीचे सरपंच श्री. सुधीर निगडे, परिचित श्री. कल्याण निगडे (ज्यांनी हा योग घडवून आणला), कर्नलवाडीचे ग्रामस्थ, डॉक्टर गोरे सर, नितीन पाठक आणि  उपस्थित असलेले सर्व ॲन्‍स-रोटेरिअन्स, पाहुणेमंडळी यांना जाते. 

याची पूर्वतयारी आणि जुळवाजुळव करण्यात आपले उत्साही रोटेरिअन श्री. नितीन पाठक, डॉक्टर गोरे सर आणि कायम बरोबर असणारे आपले अध्यक्ष सुदर्शन नातू यांच्याशिवाय हा प्रकल्प तडीस  गेलाच नसता…

एक  संस्मरणीय कार्यक्रम म्हणून याची नक्की नोंद होईल.